Το ΝΗΣΙ έργο τέχνης

Σε «έργο σύγχρονης τέχνης» με μια σημαντική εικαστική παρέμβαση επιχειρεί να μετατρέψει το άλλοτε νησί των λεπρών, τη Σπιναλόγκα, ο καταξιωμένος Έλληνας καλλιτέχνης Κώστα Τσόκλης. Με συνδιοργανωτή την Περιφέρεια Κρήτης Εικαστική παρέμβαση στη Σπιναλόγκα από τον Κώστα Τσόκλη «εσύ, ο τελευταίος λεπρός» Ο διεθνούς φήμης εικαστικός-όπως αναφέρει- θέλει να δώσει «μέσω της Τέχνης λύτρωση με τη χαρά της ζωής και όχι την δυστυχία της ζωής», και αυτές τις ημέρες ετοιμάζει πυρετωδώς στο νησί την εικαστική του παρέμβαση-έκθεση που τιτλοφορείται «εσύ, ο τελευταίος λεπρός», και που αναμένεται να αποτελέσει πόλο έλξης χιλιάδων Ελλήνων και ξένων επισκεπτών. Τα εγκαίνιά θα γίνουν στις 2 Ιουνίου, στις 6 το απόγευμα με συνδιοργανωτές την Περιφέρεια Κρήτης, το Δήμο Αγίου Νικολάου, το Μουσείο Κώστα Τσόκλη, με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και ξενοδόχων της ευρύτερης περιοχής. Ήδη τα πρώτα στοιχεία των επιβλητικών κατασκευών και της «ζωντανής» ζωγραφικής στους εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους του νησιού εντυπωσιάζουν, όπως: ο μεγάλος σταυρός στην είσοδο του νησιού, οι πολυεστιακοί καθρέπτες στα σοκάκια, ο μετέωρος άνθρωπος πριν την αυτοκτονία, οι πίνακες ζωγραφικής μέσα στα άλλοτε σπίτια των λεπρών που απεικονίζουν το αίμα, το δάκρυ, αλλά και την ελπίδα για τη ζωή. Ωστόσο μια πρόγευση της εικαστικής παρέμβασης, που εξελίσσεται στη Σπιναλόγκα πήρε χθες ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, που επισκέφτηκε στο νησί τον Κώστα Τσόκλη, συνοδευόμενος από τον αντιπεριφερειάρχη Λασιθίου Νίκο Καστρινάκη, τους αντιδημάρχους του Δήμου Αγίου Νικολάου Μανόλη Αικατερινάκη και Μιχάλη Μαρή, τον πρόεδρο της δημοτικής ενότητας Ελούντας Βαγγέλη Μαυρικάκη και τον τοπικό σύμβουλο του δημοτικού διαμερίσματος Πλάκας, Κώστα Μαυρικάκη. Ο Κώστας Τσόκλης καλωσορίζοντας την ηγεσία της Περιφέρειας Κρήτης και τους εκπροσώπους του Δήμου, είπε ότι «Το νησί για μένα είναι ένας χώρος προσκυνήματος. Θέλω να κάνω μια παρέμβαση για να δώσω μια εικαστική λύτρωση με τη χαρά της ζωής και όχι τη δυστυχία της ζωής και αυτό μπορεί να το κάνει μόνο η τέχνη.» Ο ίδιος παράλληλα εξήγησε τους συμβολισμούς της εικαστικής παρέμβασης λέγοντας ότι «Ο Σταυρός είναι ένα σύμβολο μαρτυρίου, μπροστά στην είσοδο του νησιού μετατρέπει αυτόματα σε μνημείο προσκύνησης, που παύει να είναι ένας τουριστικός τόπος. Ο επισκέπτης καλείται να επισκεφθεί το νησί με σεβασμό. Οι καθρέφτες έχουν μια διπλή σημασία, πρώτα να βάζουν τον επισκέπτη ενώπιον του εαυτού του, και να σκεφτούμε ότι θα μπορούσαμε και εμείς οι ίδιοι να ήμασταν στην θέση των ανθρώπων αυτών που έζησαν στο νησί. Ξέρεται ότι στην Σπιναλόγκα δεν είχαν καθρέφτες καθόλου για τους γνωστούς λόγους, δεν ήθελαν να βλέπουν την παραμόρφωση. Εγώ πλημμυρίζω το νησί με καθρέφτες και έρχομαι να διαμαρτυρηθώ και σήμερα όλοι εμείς εδώ πέρα μπορούμε να δούμε τα πρόσωπα μας στους καθρέφτες. Είναι λοιπόν μια λύτρωση για αυτό που αισθανόμαστε και ότι είμαστε καλά.

Όταν φεύγει ο επισκέπτης από το νησί θα ήθελα να λέει πήγα στην Κρήτη και είδα μια πολύ ενδιαφέρουσα εικαστική παρέμβαση στην Σπιναλόγκα, και να μην λέει πήγα στην Σπιναλόγκα όπου υπήρχε μια εικαστική επέμβαση... Για το μετέωρο άνθρωπο, θέλω να πω για τις αυτοκτονίες που γίνονταν στο νησί. Πολλές φορές από νέος έχω αναρωτηθεί γιατί η τέχνη να εμπνέεται από την δυστυχία παρά από την ευτυχία, και έλεγα θα θελα να δω πως είναι τελικά μια τέχνη που εμπνέεται από την ευτυχία. Δυστυχώς στο ερώτημα ποτέ δεν μπόρεσα να απαντήσω.» Για την εικαστική παρέμβαση του Κώστα Τσόκλη, ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, δήλωσε: «Πρόκειται για ένα μεγάλο εικαστικό γεγονός. Την Σπιναλόγκα θα αναδείξει ένας κορυφαίος εικαστικός ο Κώστας Τσόκλης που με την δική του ματιά, περιγράφει το δράμα που περνούσαν οι άνθρωποι που ζούσαν στο νησί. Η Περιφέρεια Κρήτης στηρίζει αυτή την προσπάθεια μαζί με τον δήμο Αγίου Νικολάου, τους ξενοδόχους, τους κατοίκους της περιοχής. Θεωρούμε ότι τέτοια κορυφαία γεγονότα πρέπει να στηρίζονται από την τοπική κοινωνία και όλοι μαζί δίνουμε τον αγώνα μας για να αναδείξουμε ακόμα περισσότερο αυτό το νησί ώστε να έχουμε ακόμα μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών το φετινό χρόνο.» Επίσης από την πλευρά του ο πρόεδρος της δημοτικής κοινότητας Ελούντας Βαγγέλης Μαυρικάκης δήλωσε: «Μεγάλη τιμή για το τόπο μας αποτελεί η παρουσία του Κώστα Τσόκλη. Δεν είναι ένας τυχαίος καλλιτέχνης, είναι ένας καλλιτέχνης με διεθνή φήμη, με τεράστιο εικαστικό παρελθόν. Το θαυμάσιο αυτό εικαστικό γεγονός θα βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την επισκεψημότητα του νησιού.» Η Σπιναλόγκα, είναι φορτισμένη με μια μακρόχρονη ιστορία, αρχαία ελληνική, ενετική, οθωμανική και τελικώς, από το 1903-1957 ως τόπος εγκλεισμού των λεπρών. Το νησί και η ιστορία του έχει κατά καιρούς εμπνεύσει πολλούς συγγραφείς και κινηματογραφιστές. Ο εικαστικός Κώστας Τσόκλης, με μια σειρά επεμβάσεων, τόσο στην εξωτερική όψη του νησιού, όσο και στο εσωτερικό του, θα το μετατρέψει σε έργο σύγχρονης τέχνης. Ταυτόχρονα, αυτή η καλλιτεχνική εκδήλωση αποσκοπεί στην απελευθέρωση από το φόβο και την προκατάληψη που για αιώνες επικρατεί απέναντι στην ιάσιμη τώρα πια, «ιερή» ασθένεια. Ο Κώστας Τσόκλης που έζησε και εργάστηκε 28 χρόνια εκτός Ελλάδας (Ρώμη, Παρίσι, Βερολίνο) έγινε διεθνώς γνωστός, στα τέλη της δεκαετίας του ’60, με τα προοπτικά του «αντικείμενα – καταστάσεις» και αργότερα με τα τρισδιάστατα ζωγραφικά του έργα. Από το 1985, βρίσκεται στην πρωτοπορία, χάρη στη «ζωντανή ζωγραφική» του (βιντεοπροβολές, πάνω σε ζωγραφικούς πίνακες μεγάλων διαστάσεων) και τις μνημειακές επεμβάσεις του σε εγκαταλελειμμένους, δημόσιους ή ιστορικούς χώρους. O Νίκος Ξυδάκης, συνέθεσε τη μουσική που συνοδεύει τον επισκέπτη καθ’όλη τη διάρκεια της διαδρομής του στο νησί. Έλληνας από την Αίγυπτο, έγινε ευρέως γνωστός στην Ελλάδα για την ιδιαιτερότητα του έργου του. Εκτός από μεγάλο αριθμό λαϊκών και έντεχνων τραγουδιών, έχει συνθέσει μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο.